Welkom

Inhoudsopgave TGE nr. 1, 2019

Redactioneel van hoofdredacteur dr. Gert Olthuis

Sinds 1 april 2017 kunnen alle zwangeren in Nederland gebruik maken van de niet-invasie prenatale test (NIPT). Voorafgaand aan deze beslissing heeft het NIPT- consortium, bestaande uit de acht universitair medische centra in Nederland, onderzoek gedaan naar de perspectieven van zorgprofessionals, zwangere vrouwen en...

Paren met een hoog risico om een kind te krijgen met (de aanleg voor) een ernstige erfelijke aandoening, of een miskraam door een structurele chromosoomafwijking, kunnen via ‘pre-implantatie genetische diagnostiek’ (PGD) geholpen worden een zo goed als zeker gezond kind te krijgen. We beschrijven hoe de wettelijke r...

In Policy Brief 7 van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid wordt aangegeven dat de Nederlandse populatie gezonder is geworden. Het verschil tussen lagere en hogere sociaaleconomische groepen is echter, ondanks decennia van inspanningen, nog altijd even groot en op sommige punten zelfs toegenomen.
Dit a...

Casus over een aan Alzheimer lijdende patiënte op de afdeling psychogeriatrie met gedragsproblemen. Met een medisch, gedragskundig en een ethisch commentaar.

Als zorgverlener word je regelmatig geconfronteerd met situaties waarin beslissingen genomen moeten worden waarbij niet meteen duidelijk is wat het juiste is om te doen. Niet alleen de fysieke en psychosociale situatie van de patiënt is belangrijk in je beslissing, ook je intuïtie − je ‘niet-pluis’ gevoel − speelt d...

Redactioneel bij het themanummer 'Macht, Gezondheid en Politiek'

The capabilities approach (CA) is an analytical framework and ethical theory that expands our understanding of human wellbeing. It provides a critique of some dominant conceptions of human wellbeing, including those that focus on mental states − such as happiness and preference satisfaction − or on the possession an...

Huisman F & Lieburg MJ: Canon van de geneeskunde in Nederland
Hillen HFP et al: Leerboek Medische Geschiedenis

Dit artikel geeft een kritische, ethische reflectie op het populaire concept van Value Based Health Care. Er worden vier inbreuken op belangrijke medisch-ethische principes besproken. Steeds worden concrete suggesties gedaan om te komen tot een waarde(n)gedreven gezondheidszorg.

Johan Melse in gesprek met Ignaas Devisch en Joel Anderson over hun complementaire visies op begrippen als macht, gezondheid en politiek.

M. Meijsing: Waar was ik toen ik er niet was? Een filosofie van persoon en identiteit.

A. Braam: Pijn, strijd en zijn; B. Zwaan: Een prachtige dans.

In 'Uit de praktijk' wordt in elk nummer een waargebeurde casus besproken.

M vd Bossche: De zinnen van het leven.

In 2013 verscheen 'De geboorte van de biopolitiek',een Nederlandse vertaling door Jeanne Holierhoek van de collegereeks die Michel
Foucault in 1979 doceerde aan het Collège de France. De werken van Foucault hebben tal van wetenschappers geïnspireerd de relatie tussen macht, gezondheid en politiek verder te onderzoeken.

In zowel de medische praktijk als de medische (vervolg)opleidingen wordt een sterke nadruk gelegd op rationeel handelen, liefst gebaseerd op wetenschappelijk bewijs. Voor de buitenstaander lijkt de geneeskunde daarom een bolwerk van rede en evidence-based medicine. De dokter zelf weet dat het in de praktijk anders g...

Het werk van zorgmedewerkers wordt nog steeds zeer negatief beïnvloed door de niet te stuiten bureaucratie.

M vd Merwe: Zorg voor privacy
L Vaugh: Contemporary Moral Arguments

Rutgers MJ: Gezondheidszorg als handelswaar. Worden we daar beter van?
Boer TA, Einderhand SMH, de Haas-de Vries JN & Rijswijk MN van (red.): Komt een test bij de dokter.

Tongeren P van: Willen sterven.
Hens K, Cutas D & Horstkötter D (eds): Parental Responsibility in the Context of Neuroscience and Genetics.

Weeda F: Draai niet om de dood heen - Als iemand van wie je houdt gaat sterven.

Redactioneel

Euthanasie in geval van dementie is een ethisch gecompliceerd onderwerp, waarbij de vaststelling van het actuele lijden als uitzonderlijk moeilijk geldt wanneer de patiënt het stadium van wilsbekwaamheid is gepasseerd. Daarnaast rijst de vraag wat in die omstandigheden als een 'vrijwillig en weloverwogen verzoek' ka...

De laatste tijd hoort men steeds vaker dat het niet goed gaat met de solidariteit in de zorg of dat deze steeds meer onder druk staat ten gevolge van allerlei ontwikkelingen. Bepaalde voorzieningen of geneesmiddelen worden uit het voorzieningenpakket gehaald of er worden eigen betalingen gevraagd die voor sommige me...

Van 2007 tot en met 2017 was ik ethicus-lid van één van de Regionale toetsingscommissies euthanasie (RTE’s). In de loop van die tien jaar heb ik veel zien veranderen. Steeds meer euthanasiedossiers werden aan ons voorgelegd. De werkdruk nam toe omdat het aantal RTE- en secretariaatsleden niet evenredig met de stijgi...

Jenny Slatman is opgeleid als fysiotherapeut, studeerde vervolgens filosofie en promoveerde in 2001 in Amsterdam op een studie naar de Franse filosoof Merleau- Ponty. Ze werkte als onderzoeker en docent aan verschillende universiteiten. Sinds 2017 is Slatman verbonden aan de Tilburgse faculteit Geesteswetenschappen,...

In het voorjaar van 2018 wijdde Hipposocrates een symposium aan de apocalyps: hoe moeten zorgverstrekkers reageren op (vermeende) catastrofes, welke medische keuzes en moeilijkheden dringen zich op in apocalyptische tijden, maar ook: zou het kunnen dat geneeskundig onderzoek het einde der tijden bespoedigt?