Welkom
Welkom op de website van het Tijdschrift voor Gezondheidszorg en Ethiek. TGE stelt zich ten doel de kwaliteit van de morele bezinning op actuele veranderingen binnen de gezondheidszorg te bevorderen. Verschillende invalshoeken, benaderingen en levensbeschouwingen komen aan bod.
Publiceren in TGE?
Bekijk de auteursrichtlijnen
Word abonnee
Bekijk hier de mogelijkhedenRedactie
Neem contact op met de redactieVerduurzaming in het Streekziekenhuis Koningin Beatrix
Jan-Willem Berends
In de wens en de verplichting om bij te dragen aan een duurzamere toekomst, is het Streekziekenhuis Koningin Beatrix (SKB) druk bezig om hier invulling aan te geven. In 2022 heeft het SKB de milieuthermometer zilver behaald, wat aangeeft dat het ziekenhuis goed op weg is op het gebied van verduurzaming op zeer diver...
De kracht van sociale netwerken voor een gezonde samenleving
Nicole Dukers-Muijrers, PhD
De manier waarop we preventie en gezondheidsbevordering inzetten moet veel radicaler gericht zijn op de kracht van het sociaal netwerk, de sociale relaties die mensen verbinden. Gebrek aan sociaal contact vergroot het risico op overlijden, vergelijkbaar met het roken van 15 sigaretten per dag. Sociaal contact is cru...
Landelijke screening op foetale afwijkingen: het spanningsveld tussen ratio en gevoel
Dr. Hajo. I.J. Wildschut
Jérôme Lejeune en Patricia Jacobs toonden in 1959 vrijwel gelijktijdig aan dat het downsyndroom kan worden toegeschreven aan de aanwezigheid van een extra chromosoom 21 (Lejeune e.a., 1959; Jacobs e.a., 1959). Eind jaren zestig werd in gekweekte vruchtwatercellen trisomie 21 aangetoond bij een foetus met downsyndroo...
Zorgesthetiek
Over lichamelijkheid, responsiviteit en maken in de zorg
Drs. Tom Maassen
De laatste decennia is aardig wat onderzoek gedaan naar de betekenis van het lichaam in de wijze waarop we ons tot de wereld verhouden. Veel inzichten zijn verkregen in de rol die het lichaam speelt in het aanleren, vergaren en inzetten van kennis en vaardigheden. Uitgangspunt daarbij is meestal de gedachte dat het ...
Waar is compassie in de zorg gebleven?
Over stilte, geste en een klein beetje stem
Dr. Hilde Buiting
Stilte kun je niet horen, niet zien, niet ruiken en niet proeven. Het gaat, als we het hebben over stilte, steeds om iets anders dan stilte zelf.’ (P37) Het boek Stilte, geste, stem van René ten Bos staat vol met frases als deze. Zinnen die aanzetten tot denken en met het grootste gemak kunnen worden toegepast op hu...
Ethische aspecten van overbehandeling
Dr. dr. Jacques M. van Turnhout
Een arts moet ingrijpen bij overbehandeling. Daarvoor zijn ethische redenen. Overbehandeling komt voor in vrijwel alle takken van de medische praktijk. Soms kan dit met een lichtere bril bezien worden, bijvoorbeeld bij de grenzen van de cosmetische chirurgie (de steeds weer mislukte neus van wijlen Michael Jackson)....
Wat de ethiek van diversiteit kan leren
Dr. Hafez Ismaili M’hamdi
Onlangs werd ik samen met Ryan, een non-binaire transgender persoon, geïnterviewd voor een podcast waarin het thema ‘diversiteit en inclusie’ centraal stond. Aardig genoeg mochten wij in dezelfde periode van het ouderschap genieten. Ryan is als biologische vrouw geboren maar heeft geslachtsveranderende chirurgie en ...
High-tech discriminatie in de gezondheidszorg: hoe artificiële intelligentie de gezondheidskloof verbreedt
Chagajeg Soloukey, MSc
Met een naam, geboortedatum en en een krappe 10 minuten voor een poliklinische afspraak moet de moderne arts een diagnose stellen. Onder deze druk trechtert zij haar differentiaaldiagnostisch vermogen tot tunnelvisie. De plasklachten van Janelle [23] zijn vanwege een SOA, die van Abdul [45] vanwege diabetes en die v...
Facial feminization surgery: een oneerlijke strijd voor trans vrouwen tegen de zorgverzekeraar
Daan Rademakers, Sjoerd van der Velden, Lisa van Ginneken, dr. Anke Oerlemans en dr. Tim Nijhuis
In dit artikel lichten we het belang van het vervrouwelijken van het gelaat van transgender vrouwen ter behandeling van genderdysforie toe, om vervolgens te beargumenteren waarom het huidige bekostigingsmodel voor deze behandeling achterhaald is.
Ongewenste distantie – Afstand en nabijheid in de acute psychiatrie als voorbeeld
Drs. Guus van Loenen
Maximale nabijheid met behoud van distantie – dat was de leidraad die mij begin jaren tachtig in de opleiding tot geestelijk verzorger werd voorgehouden. Ik heb daar een blijvend onderscheid aan ontleend. Het gaat in hulpverlening om het realiseren van een vertrouwensrelatie. Belangrijkste instrument om mensen bij t...
Voorbereid zijn
Prof. dr. Dick Willems
Op een zondagavond in april 2020 ging mijn telefoon; het was een senior medewerker van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering van de Geneeskunde (KNMG), die mede namens de Federatie Medisch Specialisten (FMS) vroeg of ik bereid was om, samen met vier andere academische ethici en de ethieksectie van ...
Cure vs. care, het trolleyprobleem en uitgestelde zorg: reflecties op corona
Dr. Bert Keizer
De coronapandemie heeft een enorme impact gehad op onze samenleving, maar ook veel blootgelegd. Bijvoorbeeld over hoe wij aankijken tegen verschillende vormen van zorg (cure vs. care), over hoe de manier van sterven in Nederland verschilt van die in Duitsland en over het opofferen van de economie ten bate van gezond...
Vaccineren, hoe doe je dat?
Dr. Karin Janssen van Doorn
Vaccinatieprogramma’s kennen een lange geschiedenis en zijn ethisch verdedigbaar. Immers, niet alleen de overheid, maar ook de maatschappij speelt een belangrijke rol in het optimaliseren van de gezondheid van het individu.
Globaal zijn er drie groepen waaraan een vaccin kan worden toegediend.
De morele problematisering van individueel gedrag tijdens de coronacrisis
Prof. dr. René ten Bos
“Niemand heeft dit veroorzaakt, niemand heeft dit gewild.” Deze uitspraak deed VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff op 17 september 2020 tijdens de parlementaire debatten over de aanpak van de coronacrisis. Hij stond, gesoigneerd als altijd, achter de katheder en sprak de woorden, die hij van papier voorlas, met de ...
Intelligente dynamische checklists: effectief en gebruiksvriendelijk?
Opkomst en wildgroei van medische checklists
Drs. Ashley de Bie Dekker
In 2003, bijna 20 jaar geleden, overleden er wereldwijd 1 miljoen patiënten na een operatie en hielden 7 miljoen een blijvende handicap over aan een operatie (230 miljoen/jaar). Op basis van deze verontrustende getallen ging de Wereldgezondheidsorganisatie op zoek naar een haalbare oplossing om deze trend te doorbre...
Transparant documenteren in het medisch dossier, maar voor wie?
Anoniem
Dit themanummer gaat over ervaren controle door dokters, veroorzaakt door o.a. bureaucratie in de gezondheidszorg. In deze bijdrage nemen we in deze ontwikkelingen ook de patiënt mee. De afgelopen jaren zijn elektronische patiëntendossiers (die een kleine 10 jaar geleden nog niet eens bestonden) steeds meer toegank...